در 22 بهمن 99 بود كه رئيس جمهور روحاني طي صحبت هايي اشاره كردند كه در دوران كرونا مردم هيچگاه براي مواد غذايي صف نبستند. اين در حالي بود كه همان روزها مردم براي خريد روغن صف مي بستند و اين روزها نيز صف هاي طولاني خريد مرغ با قيمت دولتي را شاهد هستيم.

به گزارش تابناك اقتصادي، بعد از آنكه قيمت گوشت قرمز رشد چشمگيري يافت و به نوعي از سفره هاي مردم پر كشيد، خانوارها براي تامين نيازهاي گوشتي خود به مصرف مرغ روي آوردند. مرغي كه در سال جاري بارها وعده ارزان شدن آن توسط مسئولين داده شده است و قيمت مصوب براي آن نيز 20 هزار و 400 تومان اعلام شده اما مرغ با اين قيمت دولتي تنها در فروشگاه هاي خاص و آن ها با صف هاي طولاني قابل دسترس مي باشد.

داستان مرغ و صف هاي طولاني اين روزها چيست؟ چرا عليرغم همه وعده هاي دولتمردان قيمت مرغ كاهش نيافت؟

قيمت مرغ در دوره دولت تدبير و اميد چند برابر شد؟

هنگامي كه دولت روحاني سكان هدايت قوه مجريه را بر عهده گرفت قيمت مرغ از قرار هر كيلويي 6400 تومان بود و امروز قيمت مصوب و دولتي اين كالاي اساسي به 20 هزار و 400 تومان و در بازار آزاد به حدود 33 هزار تومان رسيده است. يعني قيمت مرغ در اين مدت بيش از 5 برابر شده است.

وعده هايي كه براي ارزاني قيمت مرغ داده شد اما عملي نشد

در 9 تيرماه سال جاري بود كه كاظم خاوازي وزير جهاد كشاورزي در حاشيه سفري كه به اردبيل با بيان اينكه افزايش قيمت مرغ كاذب است و هيچ توجيهي ندارد افزود: وزارت جهاد كشاورزي به عنوان مسئول امنيت غذايي كشور به و فور توليد مرغ و گوشت را انجام خواهد داد. وي با تاكيد بر اينكه اين وزارتخانه اجازه كمبود مرغ و گوشت در سفره مردم را نخواهد داد افزود: با افزايش توليد نهاده‌هاي دامي قيمت مرغ كاهش پيدا خواهد كرد كه در اين زمينه وزارت سمت نيز بايد نظارت‌ها را افزايش دهد.

همچنين وي طي مصاحبه ديگري در 21 مرداد ماه سال جاري درباره قيمت مرغ، گفت: جو به ميزان كافي در كشور موجود است و با همت بانك مركزي، وزارت صمت در حال تدارك براي واردات كنجاله و دانه سويا است كه اميدواريم با اين تدابير قيمت مرغ كاهش يابد.

به علاوه عباس تابش رئيس سازمان حمايت مصرف كنندگان و توليدكنندگان كه در 4 بهمن 99 در يك برنامه تلويزيوني حاضر شده بود ضمن برشمردن دلايل افزايش قيمت مرغ وعده داد كه تا ۲۴ ساعت آينده قيمت مرغ دوباره به نرخ مصوب، يعني ۲۰ هزار و ۴۰۰ تومان بازگردد.

رزم حسيني وزير صمت نيز در 27 بهمن ماه 99 در حاشيه حضور در كميسيون اقتصادي مجلس با اشاره به نوسانات چند روز اخير قيمت مرغ نيز گفت: براي كنترل اين نوسان ورود پيدا كرده و انشاءالله تا چند روز آينده وضعيت قيمت مرغ به حالت اول برمي گردد.

اينها تنها بخشي از وعده هايي است كه مسئولين در سال جاري براي كاهش قيمت مرغ دادند اما در اين روزهاي پاياني سال نه تنها شاهد كاهش قيمت مرغ نيستيم بلكه قيمت مرغ روند رو به رشدي نيز به خود گرفته است.

قيمت منطقي مرغ از ديدگاه مرغداران چيست؟

حبيب اسدالله نژاد نايب رئيس كانون سراسري مرغداران گوشتي در 26 بهمن ماه سال جاري طي گفتگويي با بيان اينكه افزايش قيمت مرغ به بيش از ٣٠ هزار تومان به دليل سودجويي عده‌اي در بازار اين كالا رخ داده است، گفت: قيمت‌هاي فعلي مورد تأييد ما نيست. وي اضافه كرد: قيمت منطقي هر كيلوگرم مرغ حداكثر ٢۵ هزار تومان است.

چه عاملي موجب افزايش قيمت مرغ شده است؟

مهمترين دليل افزايش قيمت هر كالايي پيشي گرفتن تقاضا از عرضه به هر نحوي در بازار مي باشد. در بازار مرغ نيز اين امر بنا به مصاحبه هايي كه انجام شده رخ داده است.

اوايل اسفندماه سال جاري رضا سالمي مديركل پشتيباني امور دام استان تهران به دنبال افزايش قيمت اين كالا گفت: مصرف مرغ در تهران ظرف يك هفته از هزار تا ۱۲۰۰ تن به ۱۷۰۰ تا ۱۸۰۰ تن رسيد. موضوعي كه اسدالله نژاد رئيس كانون سراسري مرغداران گوشتي نيز به آن اشاره داشت و گفت: متأسفانه طي هفته‌هاي اخير تقاضاي كاذب در بازار افزايش داشته و مردم خيلي بيشتر از نيازشان مرغ خريداري مي‌كنند.

البته مرتضي رضايي، معاون وزير جهاد كشاورزي در گفتگويي ميزان توليد مرغ را كافي دانست و دستگاه‌هاي نظارتي را مقصر گرانفروشي اين كالا اعلام كرد و افزود: متأسفانه رويه دو گانه‌اي در قيمت گذاري محصولات دامي اتفاق افتاده كه بسيار اشتباه است. به عنوان مثال در محصولاتي مانند مرغ قطعه بندي شده، قيمت بازار با نرخ مصوب بسيار تفاوت دارد به طوري كه اگر سري به فروشگاه‌ها بزنيم، قيمت بعضي از قطعات مرغ تا دو و نيم برابر قيمت مصوب اين كالا و كاملاً به ضرر مصرف كنندگان است. وي گفت: قيمت مصوب مرغ درب مرغداري ۱۴ هزار و ۵۰۰ تومان و لاشه بسته بندي شده آن ۲۰ هزار و ۴۰۰ تومان است اما در حوزه قطعه بندي شاهد قيمت‌هاي عجيبي هستيم. رضايي ادامه داد: سود حاصل از اين تفاوت قيمت‌ها قطعاً به جيب توليد كننده نمي‌رود و اين نوع قيمت گذاري، رها بودن بازار خرده فروشي مرغ و تخم مرغ و نبود كنترل در اين بازار را نشان مي‌دهد.

همچنين اسدالله نژاد طي مصاحبه ديگري به نوعي مناسب بودن ميزان توليد را تاييد كرد اما دليل عرضه پايين مرغ با نرخ مصوب در بازار را انحراف از مسير توزيع دانست و گفت: بخش عمده مرغ ‌هايي كه با نرخ مصوب از مرغداران خريداري مي ‌شود و بايد با نرخ دولتي به دست مردم برسد از مسير منحرف شده و سر از بازار سياه در‌ مي‌ آورند. اسدالله ‌نژاد با تاكيد بر اينكه با نزديك شدن به نوروز اين تخلف شدت گرفته است، افزود: كاهش عرضه مرغ با نرخ دولتي در اين روزها نتيجه افزايش انحراف و تخلف در اين زمينه است. وي معتقد است؛ اگر تمام مرغي كه با نرخ مصوب از مرغداران خريداري مي ‌شود بدون انحراف وارد بازار شود هيچ‌گاه شاهد ازدحام مردم براي خريد مرغ دولتي نخواهيم بود.

اسدالله نژاد گفت: نظارت كافي در سطح عرضه مرغ از كشتارگاه مي‌تواند بخش اعظمي از مشكلات فعلي بازار مرغ را حل كند.

دستور رئيس جمهور به وزيران صمت و جهاد كشاورزي

حسن روحاني رئيس جمهور روز گذشته خطاب به عليرضا رزم حسيني و دكتر كاظم خاوازي نوشت: " در اين روزهاي نزديك به عيد نوروز و ماه مبارك رمضان و با توجه به شرايط بسيار سخت معيشت مردم، وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت جهاد كشاورزي، حق افزايش قيمت هيچ كالايي را بدون هماهنگي با ستاد اقتصادي ندارند."

اگر وضعيت اين گونه باشد، ارز 4200 تومان حذف شود بهتر است!

شايان ذكر است كه دولت براي واردات نهاده هاي دامي ارز 4200 توماني پرداخت مي كند كه نهاده ها با قيمت ارزان به دست مرغداران برسد تا آن ها هم بتوانند مرغ را ارزان تر توليد و عرضه كنند تا فشاري به مردم وارد نشود اما همان گونه كه ملاحظه مي شود مردم براي خريد مرغ به قيمت دولتي با صف هاي طولاني باايستند و اين نوع مرغ به وفور در بازار يافت نمي شود و عده اي سودجود تنها رانت حاصل از ارز 4200 توماني را در اين فرآيند به جيب مي زنند.

پيشنهاد اين است كه اگر قرار است وضعيت به اين گونه باشد و يارانه حاصل از پرداخت ارز 4200 توماني به جيب مردم واريز نشود بهتر است كه همين الان كه بودجه در مجلس در حال بررسي است نمايندگان اقدام به حذف ارز 4200 توماني براي سال آينده كنند. گفتني است كه مجلس 8 ميليارد دلار ارز 4200 توماني را براي سال آينده تصويب كرده است.

واكنش رئيس كل بانك مركزي به گراني مرغ در بازار

عبدالناصر همتي اواخر آذرماه در حاشيه جلسه هيات دولت درباره مشكلات ارز ۴۲۰۰ توماني، اظهار كرد: اگر ارز ۴۲۰۰ توماني را به درستي از مرحله واردات تا رسيدن به دست مصرف كننده توزيع مي كرديم، خيلي كمك خوبي به مردم مي شد. البته تا حالا هم كمك خوبي كرده  ولي در عمل خوب اجرا نشد. با ارز۴۲۰۰، نبايد مرغ  به قيمت ۳۰ هزار تومان به دست مردم برسد. بنابراين بايد اين ارز به گونه اي با تدبير و اصلاح شود كه شوك قيمتي براي مردم ايجاد نكند.

جديدترين تصميم براي كنترل بازار مرغ در تهران چيست؟

در خبرها آمده بود كه تعدادي از خرده فروشان مرغ در تهران حواله خريد مرغ با قيمت مصوب از عمده فروشي‌ها را دريافت مي‌كنند كه اين موضوع باعث ايجاد رانت مي‌شود. صاحبان اين حواله‌ها با فروش بخشي يا تمام مرغ دريافتي با قيمت بالاتر از نرخ مصوب به خرده فروشان بازار را دچار تلاطم مي‌كنند. 

در اين باره، روز گذشته سالمي مديركل شركت پشتيباني امور دام تهران گفت: در حال حاضر روزانه ۴۵۰ تا ۵۵۰ تن مرغ گرم در تهران عرضه مي‌شود و با توجه به تامين كامل نياز اين استان به مرغ گرم همچنين در جهت حذف واسطه گري‌ها و دلال بازي‌هايي كه با صدور حواله‌ها رخ مي‌دهد به طور كامل حواله از فرآيند عرضه مرغ گرم به خرده فروشان حذف شد.